Sqarohet zbatimi i TVSH: Kompensimi 10 per qind për fermerët do llogaritet mbi vlerën e autofaturave
Kompensimi i TVSH për fermerët do të llogaritet mbi vlerën e autofaturave të lëshuara nga grumbulluesit dhe përpunuesit.
Si do të funksionojë kompensimi dhe mbi çfarë vlerash do të llogaritet
Për shkak të paqartësive të fundit, institucionet fiskale sqarojnë se kompensimi 10% i TVSH-së për fermerët do të llogaritet mbi vlerën e autofaturave të lëshuara nga grumbulluesit ose përpunuesit dhe jo mbi blerjet e inputeve bujqësore. Kështu, një fermer me NIPT që shet produkte me vlerë 1,000 euro dhe për të cilat lëshohet një autofaturë, do të përfitojë 100 euro kompensim. Sipas ligjit të TVSH-së, fermerët me NIPT nuk lëshojnë fatura për shitjet e produkteve bujqësore te subjektet e tatueshme, pasi këto të fundit lëshojnë autofaturat përkatëse.
Pse është zgjedhur ky mekanizëm kompensimi
Qëllimi i skemës është të rikuperojë pjesërisht TVSH-në që fermerët paguajnë për blerjen e inputeve, si plehra, fidanë dhe fara. Eksperti fiskal Artur Papajani shpjegon se rimbursimi i drejtpërdrejtë i TVSH-së për fermerët është teknikisht i pamundur, ndaj kompensimi kryhet mbi vlerën e faturave të shitjes, sipas modelit të vendeve të Bashkimit Europian. Ai thekson se fermerët kryejnë blerje të shumta gjatë vitit dhe paguajnë TVSH, por nuk mund ta zbresin apo ta kërkojnë rimbursimin e saj, ndaj është gjetur një zgjidhje ligjore për kompensim përmes buxhetit të shtetit.
Numri i fermerëve dhe përfituesve të skemës
Sipas të dhënave të administratës tatimore, gjatë vitit 2024 janë 9,875 fermerë që kanë shitur produktet e tyre tek 659 blerës. Përfitues të kësaj skeme do të jenë fermerët që nuk janë të regjistruar për TVSH dhe që për këtë arsye as nuk ngarkojnë TVSH për blerësit, as nuk mund të zbresin TVSH-në e paguar për blerjet e tyre bujqësore.
Procedura praktike: konfirmimi i autofaturave dhe dorëzimi i kërkesës
Efekti financiar i skemës për vitin e parë llogaritet në 1.5 miliardë lekë. Sipas institucioneve fiskale, kompensimi do të bazohet në një database ku regjistrohen autofaturat e lëshuara nga grumbulluesit.Për të përfituar kompensimin, fermeri duhet të dorëzojë kërkesën në e-Albania dhe të konfirmojë online çdo autofaturë të lëshuar në emrin e tij, me qëllim shmangien e mashtrimeve dhe garantimin e gjurmueshmërisë së produkteve, sidomos në rastet e shkeljeve të sigurisë ushqimore.
Kërkesa mund të bëhet dy herë në vit, për periudhat janar–qershor dhe korrik–dhjetor, ndërsa kompensimi do të jepet brenda 30 ditëve nga dorëzimi i kërkesës. Fermeri duhet të deklarojë edhe llogarinë bankare ku do t’i depozitohen fondet.
